Trước World Cup 2022, Sky Sports chiếu một bộ phim tài liệu về Gareth Southgate với nhan đề “Gareth Southgate: Making A Manager”. Một chi tiết đáng chú ý mà bộ phim nêu ra: Khi trở thành HLV trưởng tuyển Anh vào năm 2016, một trong những công việc đầu tiên Southgate tiến hành là cùng trợ lý Steve Holland tìm hiểu vì sao các thế hệ Tam Sư từ xưa đến nay đều thất bại ở những giải đấu lớn, dù luôn được đánh giá cao bởi chất lượng đội hình. Kết luận của Southgate là… không có nguyên nhân chung nào cả. Thay vào đó, Southgate cùng các cộng sự đi tìm câu trả lời từ chính các đối thủ. Và cuối cùng, Southgate đúc kết: Ở các sân chơi lớn, tốt hơn hết là bạn cần phải chơi thứ bóng đá thận trọng, an toàn, không để thủng lưới thì sẽ không bao giờ thua.
Có lẽ, tư duy đó đã ăn sâu vào Southgate và trở thành lý tưởng trong quan niệm của ông, rất khó thay đổi, bất kể nhân sự tuyển Anh có thay đổi thế nào qua từng năm.
Khép lại vòng bảng Euro 2024, hiệu suất ghi bàn của tuyển Anh chỉ là 0,67 bàn/trận, thuộc nhóm thấp nhất giải đấu, chỉ xếp trên Serbia (0,33 bàn/trận). Sẽ có những so sánh được đặt ra giữa tuyển Anh và Pháp, bởi lẽ Les Bleus cũng chỉ có được 2 bàn sau vòng bảng.
Tuy nhiên, nếu đi sâu hơn ở khía cạnh thống kê, chúng ta sẽ thấy thầy trò Didier Deschamps vẫn tấn công mạnh mẽ hơn nhiều so với Anh. Theo các mô hình của hãng StatsBomb, tuyển Anh của Southgate chỉ tạo ra được 0,81 bàn thắng kỳ vọng (xG) mỗi trận, đứng thứ sáu từ dưới lên trong danh sách các đội tham dự Euro 2024. Chỉ có Scotland, Slovakia, Serbia, Albania và Slovenia là có con số thấp hơn. Ngược lại, tuyển Pháp lại là đội bóng nguy hiểm thứ năm với 1,37 xG mỗi trận.
Đồng thời, hiệu quả của tuyển Anh khi họ nắm quyền kiểm soát bóng cho đến nay là khá thất vọng. Tam Sư thi đấu chậm chạp, dễ đoán, thiếu năng lượng và sự táo bạo. Bản thân trung vệ John Stones cũng đã thừa nhận: “Tôi có thể hiểu sự thất vọng của người hâm mộ vì chúng tôi không dám mạo hiểm quá nhiều,” trung vệ của City nói sau trận đấu với Slovenia.
Tại Euro 2024, Anh thực hiện nhiều đường chuyền thành công mỗi trận (659) hơn bất kỳ kỳ Euro nào mà họ tham dự trước đây tính từ năm 1996 – cũng là kỳ Euro đầu tiên mà StatsBomb ghi nhận số liệu.
Để so sánh – dù rõ ràng phải nhấn mạnh bối cảnh đối thủ từng bảng đấu là khác biệt nhau – tuyển Đức hiện tại là đội chuyền bóng nhiều nhất (720), nhưng tính hiệu quả hay đầu ra của việc kiểm soát bóng dễ dàng được nhìn thấy. Đội bóng của Nagelsmann đưa bóng vào khu vực 1/3 cuối sân đối phương 73 lần mỗi trận, thông qua các đường chuyền, rê bóng hoặc dẫn bóng. Trong khi đội bóng của Southgate chỉ thực hiện 46 lần.
Tuyển Anh cũng tạo ra ít cơ hội nguy hiểm ở các khu vực nóng: họ là đội bóng có số đường chuyền bóng thành công thấp thứ hai vào vùng cấm đối phương (0,67/trận), chỉ xếp trên CH Séc (0,50/trận).
Với tốc độ lên bóng chậm chạp, tuyển Anh rất khó để tạo ra bất ngờ. Họ là đội bóng có tốc độ triển khai bóng dẫn đến pha dứt điểm chậm thứ tư Euro 2024: tuyển Anh tiếp cận khung thành đối phương với tốc độ luân chuyển bóng 1,58 mét/giây. Trong khi Tây Ban Nha – đặt trong nhóm những đội cũng đề cao kiểm soát bóng – là đội có tốc độ triển khai bóng dẫn đến pha dứt điểm nhanh thứ tư, đạt 2,75 mét/giây.
Cuối cùng, chưa bao tại một kỳ Euro nào kể từ năm 1996 mà tuyển Anh lại có các pha dứt điểm với khoảng cách trung bình đến khung thành đối phương xa như hiện tại, với 18,5 mét khoảng cách trung bình xa thứ năm giải đấu. Ở kỳ Euro 2020, khi Anh lọt vào chung kết, họ là đội bóng dứt điểm gần khung thành thứ hai, với 14 mét là khoảng cách trung bình. Rõ ràng có một sự khác biệt đáng kể, bên cạnh sự bế tắc không thể tiếp cận vùng cấm địa đối phương để dứt điểm cự ly gần của Tam Sư, thì cũng không thể loại trừ nguyên nhân là giả thiết về sự chuyển dịch của xu hướng tiếp cận trận đấu (lối chơi, hệ thống chiến thuật,…) của các đội giờ đây.
Nguồn: lefoot
